Cash Flow Statement

Finansal raporlama ve maliyet analizi dersinde, Nakit Akış Tablosu (Statement of Cash Flow), bir işletmenin belirli bir dönemdeki nakit giriş ve çıkışlarını gösteren önemli bir finansal tablo olarak karşımıza çıkar. Bu tablo, işletmenin likidite durumunu ve nakit yönetimini anlamamıza yardımcı olur. Ancak net kar ile nakit akışı her zaman birbirine eşit olmayabilir. Peki, bu fark neden kaynaklanır ve nakit akış tablosunu nasıl doğru bir şekilde yorumlayabiliriz?

Net Kar ve Nakit Akışı Arasındaki Fark

Bir işletme dönem sonunda net kar (net income) elde etmiş olsa da, bu karın tamamı nakit olarak kasaya girmeyebilir. Örneğin, bir dönemde $1,000$ dolar net kar elde eden bir işletmenin eline geçen nakit miktarı $500$ dolar olabilir. Bunun birkaç sebebi vardır:

• Tahsil Edilmeyen Satışlar: Satışlardan elde edilen gelirler hemen nakde dönmeyebilir. Müşterilerden alacaklar, nakit akışını geciktirir.
• Yatırımlar: İşletme, elde ettiği nakdi yeni yatırımlar için kullanıyor olabilir. Bu durumda, kasa bakiyesi beklenenden düşük olabilir.
• Gider ve Ödemeler: Amortisman gibi nakit çıkışı gerektirmeyen giderler, net karı düşürürken nakit akışını etkilemez.

Bu nedenle, net kar ve nakit akışı arasındaki farkı anlamak, işletmenin finansal sağlığını değerlendirmek için kritiktir.

Nakit Akış Tablosunun Yapısı

Nakit Akış Tablosu, işletmenin dönem içindeki nakit hareketlerini üç ana başlık altında toplar:

1. Faaliyetlerden Gelen Nakit Akışları (Cash Flow from Operating Activities): İşletmenin ana faaliyetlerinden elde ettiği nakit giriş ve çıkışlarını gösterir.
2. Yatırım Faaliyetlerinden Gelen Nakit Akışları (Cash Flow from Investing Activities): Uzun vadeli varlıkların alım ve satımından kaynaklanan nakit hareketlerini içerir.
3. Finansman Faaliyetlerinden Gelen Nakit Akışları (Cash Flow from Financing Activities): Sermaye ve borçlanma işlemlerinden doğan nakit hareketlerini kapsar.

Bu üç bölümün toplamı, işletmenin dönem içindeki toplam nakit artışını veya azalışını verir.

$$\text{Dönem Sonu Nakit Bakiyesi} = \text{Dönem Başı Nakit Bakiyesi} + (\text{1} + \text{2} + \text{3})$$

Faaliyetlerden Gelen Nakit Akışlarının Hesaplanması

Faaliyet Nakit Akışı, genellikle indirekt yöntem (indirect method) kullanılarak hesaplanır. Bu yöntemde, net kardan başlayarak nakit akışına ulaşılır. İşte adımlar:

1. Net Karın Düzeltilmesi

• Amortisman ve Değer Düşüklüğü Giderleri (Depreciation and Amortization): Bu giderler nakit çıkışı gerektirmediği için net kara eklenir.

  $$\text{Düzeltilmiş Net Kar} = \text{Net Kar} + \text{Amortisman Giderleri}$$

• Varlık Satış Kazançları veya Kayıpları (Gains or Losses on Sale of Assets): Faaliyet dışı gelir veya gider olarak net kara yansır. Bu nedenle, net kardan çıkarılır veya eklenir.

  • Satış kazancı varsa, net kardan çıkarılır.
  • Satış kaybı varsa, net kara eklenir.

2. Çalışma Sermayesi Kalemlerindeki Değişimler

• Dönen Varlıklardaki (Current Assets) Değişimler:
  • Artış varsa, nakit çıkışı olarak değerlendirilir ve net kardan çıkarılır.
  • Azalış varsa, nakit girişi olarak değerlendirilir ve net kara eklenir.
• Kısa Vadeli Borçlardaki (Current Liabilities) Değişimler:
  • Artış varsa, nakit girişi olarak değerlendirilir ve net kara eklenir.
  • Azalış varsa, nakit çıkışı olarak değerlendirilir ve net kardan çıkarılır.

Örnek Uygulama

Bir işletmenin aşağıdaki verilerine göre faaliyetlerden gelen nakit akışını hesaplayalım:

• Net Kar: $70,000$
• Amortisman Gideri: $10,000$
• Alacaklardaki Artış (Increase in Accounts Receivable): $5,000$
• Stoklardaki Azalış (Decrease in Inventory): $3,000$
• Borçlardaki Artış (Increase in Accounts Payable): $4,000$

Hesaplama Adımları:

1. Net Kardan Başlayalım:

   $$\text{Net Kar} = \$70,000$$

2. Amortisman Giderini Ekleyelim:

   $$\text{Amortisman Gideri} = \$10,000 \\ \text{Düzeltilmiş Net Kar} = \$70,000 + \$10,000 = \$80,000$$

3. Dönen Varlıklardaki Değişimler:

   • Alacaklardaki Artış: $$\text{Alacaklardaki Artış} = -\$5,000 \\ \text{Düzeltilmiş Net Kar} = \$80,000 - \$5,000 = \$75,000$$
   • Stoklardaki Azalış: $$\text{Stoklardaki Azalış} = +\$3,000 \\ \text{Düzeltilmiş Net Kar} = \$75,000 + \$3,000 = \$78,000$$

4. Kısa Vadeli Borçlardaki Değişimler:

   • Borçlardaki Artış: $$\text{Borçlardaki Artış} = +\$4,000 \\ \text{Düzeltilmiş Net Kar} = \$78,000 + \$4,000 = \$82,000$$

5. Faaliyetlerden Gelen Nakit Akışı:

   $$\text{Cash Flow from Operating Activities} = \$82,000$$

Yatırım ve Finansman Faaliyetlerinden Gelen Nakit Akışları

Yatırım Faaliyetleri (Investing Activities)

• Uzun Vadeli Varlıkların Alımı: Nakit çıkışı olarak değerlendirilir (eksi).
• Uzun Vadeli Varlıkların Satışı: Nakit girişi olarak değerlendirilir (artı).

Finansman Faaliyetleri (Financing Activities)

• Hisse Senedi İhracı (Issuance of Stock): Nakit girişi (artı).
• Borçlanma (Debt Financing): Nakit girişi (artı).
• Borç Ödemeleri (Repayment of Debt): Nakit çıkışı (eksi).
• Temettü Ödemeleri (Dividend Payments): Nakit çıkışı (eksi).

Nakit Akış Tablosunun Önemi

Nakit Akış Tablosu, işletmenin gerçek nakit durumunu göstererek finansal analizde önemli bir rol oynar. Özellikle:

• İşletmenin likidite riskinin değerlendirilmesinde,
• Kredi değerliliğinin analizinde,
• Yatırım kararlarının alınmasında,
• Nakit yönetiminin etkinliğinin ölçülmesinde kullanılır.

Sonuç

Nakit Akış Tablosu, net kar ile nakit akışı arasındaki farkı anlamamıza ve işletmenin nakit yönetimini değerlendirmemize yardımcı olan kritik bir finansal tablodur. Faaliyet, yatırım ve finansman faaliyetlerinden gelen nakit akışlarını doğru bir şekilde analiz ederek işletmenin finansal sağlığı hakkında derinlemesine bilgi sahibi olabiliriz.

Unutmayalım ki, kar etmek önemlidir ancak nakit akışı işletmenin sürdürülebilirliği için hayati öneme sahiptir.